म. टा. खास प्रतिनिधी, नाशिक
सिंहस्थ कुंभमेळ्यात येणाऱ्या भाविकांची नेमकी संख्या मोजण्यासह गर्दीच्या नियंत्रणासाठी महापालिका आणि जिल्हा प्रशासनाने तंत्रज्ञानाची मदत घेत आहे. कुंभथॉन उपक्रमा अंतर्गत शहरातील मोबाइल टॉवर्सवर पिंग नेटवर्क बसविले जाणार असून, त्यामुळे शहराबाहेरून येणाऱ्यांच्या मोबाइलची नोंदणी झाल्याने त्यांची संख्या समजू शकणार आहे.
साधूमंहत असो वा सामान्य भाविक, प्रत्येकाजवळ संपर्कासाठी मोबाइल असल्याने शहरात दाखल होणाऱ्यांचा मोबाइल क्रमांक पिंगच्या नेटवर्मध्ये आल्यावर आपोआप नाोंदविला जाणार आहे. यामुळे भाविकांची संख्या व गर्दीचे नियंत्रणही करणे सुलभ होईल.
सिंहस्थ कुंभमेळ्यात सुमारे एक कोटी भाविक आणि साधूमंहत भेट देणार असल्याचा प्रशासनाचा प्राथमिक अंदाज आहे. मात्र हा आकडा वाढण्याची शक्यता असल्याने नेमके किती भाविक नाशिकच्या सिंहस्थाला भेट देतात हा प्रश्न सोडविण्यासाठी कुंभथॉनच्या माध्यमातून स्वतंत्र पिंग नेटवर्क तयार करण्यात आले असून, कुंभमळ्याच्या काळात पिंग शहरातील सर्व टॉवर्सवर बसविले जाणार आहे. शहराबाहेरुन येणाऱ्या भाविकाजवळ मोबाइल असेल, त्याची नोंदणी नेटवर्कवर होईल. माहिती तंत्रज्ञानाच्या या युगात जवळपास प्रत्येकाकडे मोबाइल असल्याने शहरात दाखल होणाऱ्या प्रत्येकाची आपोआपच नोंदणी होणार आहे. दररोज किती भाविक नाशिकमध्ये येतात व शहरातून जातात याची माहितीही नियमितपणे हाती येणार असल्याने नियोजनाच्या कामालाही मदत होईल, असा दावा प्रशासनाने केला आहे.
पिंग नेटवर्कमुळे शहरातील कोणत्या विभागात किती भाविक आहेत, याचीही माहितीही प्रशासनाला मिळणार आहे. ही सर्व प्रक्रिया ऑनलाइन असल्याने एखाद्या विभागात गर्दी जास्त झाल्यास थेट नियंत्रण कक्षातून परिसरातील गर्दीवर नियंत्रणासाठी उपाययोजना केल्या जाणार आहेत. त्यामुळे भाविकांची संख्या मोजण्यासह गर्दीच्या नियंत्रणलाही हे नेटवर्क उपयोगी पडणार आहे. याचा फायदा पोलिसांनाही होणार असून, सिंहस्थात गुन्हेगारीवर नियंत्रण ठेवण्यास पिंग नेटवर्कमुळे मदत मिळणार आहे.
सिंहस्थात या प्रणालीमुळे भाविकांच्या संख्येबाबतचा संभ्रम दूर होईल. यासाठी कुंभथॉनची मदत झाली आहे. सिंहस्थात तंत्रज्ञानाचा वापर करून कर्मचाऱ्यांवरील ताण कमी करण्याचा हा एक प्रयत्न आहे. आपत्कालीन परिस्थित नियंत्रण कक्ष व पोलिसांना या यंत्रणेचा चांगला उपयोग होऊ शकतो.
डॉ. प्रवीण गेडाम, आयुक्त, महापालिका